Broodje hamburger of aap?

Hamburger geserveerd bij restaurant The Spot in Sidney, Ohio

Sommige verhalen verdienen het om waar te zijn. Onlangs kreeg ik de menukaart onder ogen van Sidney's petit restaurant op Beethovenstraat 180-182, de opvolger van het door Willem Holleeder bezochte Carmen Café. Op de kaart staan onder meer hamburgers "naar het originele recept van Samuel Hamburg", met als toelichting: "Rond 1850 vertrok Samuel Hamburg naar New York waar hij snackstand 'Hamburg' opende. Zijn platte gehaktballen (met sla, gebakken ei, tomaat, zuur, mosterd) werden al snel hamburgers genoemd. Het originele recept is in de familie gebleven."
Eigenaar Sidney Hamburg vertelt desgevraagd nog wat meer over deze intrigerende geschiedenis:
"Mijn vader vertelde mij dit verhaal, dat hij weer van zijn vader had gehoord over een familielid dat in de negentiende eeuw uit Duitsland naar New York was vertrokken, zoals zoveel joden in die tijd deden. Hij had daar een goed bestaan opgebouwd met een kraampje waar hij platte gehaktballen verkocht. Het vlees dat hij daarvoor gebruikte bestond uit zogenaamde afsnijsels van rundvlees, die hij ophaalde bij de joodse slagers. Hij zou het recept naar mijn betovergrootmoeder hebben gestuurd en zo bleef het in de familie.
Of dit verhaal waar is of niet hebben wij nooit kunnen achterhalen, wij hebben er ook geen moeite voor gedaan. Ook heeft mijn vader nooit het woord 'hamburger' gebruikt, want die waren toen nog niet bekend in Nederland. Wel worden de hamburgers in Sidney's gemaakt volgens het recept zoals mijn moeder ze maakte en hebben wij gedacht dat de naam hamburger best afgeleid kon zijn van de negentiende-eeuwse gehaktballenkraam 'Hamburg'. Nogmaals, onderzocht hebben wij het nooit."